Dział utrzymania ruchu ma bardzo istotną rolę w zakładach produkcyjnych. Dzięki sprawnej pracy działu i wykorzystaniu odpowiednich technologii, produkcja przebiega bezpiecznie i efektywnie. Zespół odpowiedzialny za utrzymanie ruchu dba również o stałe podnoszenie wydajności pracy zakładu przy minimalizacji kosztów i czasu pracy.
Rola działu utrzymania ruchu
Dział utrzymania ruchu to bardzo ważna jednostka z przedsiębiorstwie, bez której sprawna produkcja nie jest w stanie funkcjonować. Do działu tego rekrutowani są specjaliści, którzy posiadają doświadczenie i umiejętności związane z dbałością o każdy etap produkcji, a także posiadają ogromną wiedzę o maszynach i urządzeniach wykorzystywanych w zakładach produkcyjnych. Pracownicy działu utrzymania ruchu oczyszczają, naprawiają i konserwują wszystkie maszyny, które pracują w danym zakładzie. Odpowiedzialni są również za skompletowanie niezbędnego sprzętu i części zamiennych.
Przed pracownikami działu utrzymania ruchu stawiane są coraz wyższe wymagania. Wpływa ma to przede wszystkim zautomatyzowanie procesów produkcji, nowoczesne technologie i wysoki poziom organizacji. Do obowiązków działu utrzymania ruchu w zakładzie produkcyjnym należą:
- dbanie o wysoką jakość produkowanych wyrobów,
- zwiększenie ekonomicznego okresu użytkowania maszyn,
- maksymalizowanie zdolności produkcyjnych,
- zmniejszanie kosztów utrzymania i eksploatacji urządzeń,
- zapewnienie bezpiecznych warunków do pracy maszyn i pracowników.
Jakość całej infrastruktury technicznej w zakładzie produkcyjnym ma znaczący wpływ na jakość produkcji i przewagę konkurencyjną. Za jakość tę odpowiada dział utrzymania ruchu. Stąd ich rolą jest stałe doskonalenie i dbanie o niezawodność maszyn i urządzeń wykorzystywanych przy produkcji. Dział utrzymania ruchu opowiada również na konserwację i ewentualne naprawy całego parku maszynowego, aby zapewnić jak najdłuższą żywotność urządzeń i ich sprawne funkcjonowanie.
Utrzymanie ruchu w infrastrukturze technicznej
W całym procesie utrzymania ruchu infrastruktury technicznej wyróżnia się trzy okresy. Pierwszy z nich to okres reaktywnego utrzymania ruchu. Wówczas podczas awarii bądź jakieś anomalii w trakcie produkcji, pracownicy działu utrzymania ruchu muszą podjąć stosowne działania, aby przywrócić sprawność całego systemu. Drugi okres to prewencyjne utrzymanie ruchu. Są to działania służb utrzymania ruchu w kontekście zapobiegawczym – planowana są m.in. przeglądy techniczne maszyn, odpowiednia ich konserwacja etc. Ostatni okres to prognostyczne utrzymanie ruchu. Polega na aktywnym poszukiwaniu nowoczesnych rozwiązań, które poprawią wydajność pracy zakładu i ograniczą potrzebę działań w zakresie utrzymania ruchu całej infrastruktury technicznej.
Wszystkie te okresy mają na celu zapewnienie sprawnej pracy produkcji. Wszelkiego rodzaju przestoje, wynikające z zepsucia maszyny lub konieczności wymiany części może generować przestój w produkcji i ogromne straty finansowe dla całego przedsiębiorstwa. Często awaria maszyny bądź urządzenia wymusza zmodyfikowanie całego procesu produkcyjnego, co także wpływa na słabszą wydajność i wyższe koszty dla firmy. Jeśli uszkodzony element został odpowiednio wcześnie zamówiony przez dział utrzymania ruchu i znajduje się w magazynie części zamiennych, wówczas czas przestoju jest znacznie krótszy. Gorzej sytuacja wygląda w momencie, gdy brakuje w magazynie odpowiednich części niezbędnych do naprawy zepsutych urządzeń. Często dostawa nowych elementów trwa kilka, a nawet kilkanaście tygodni (wszystko zależy od rodzaju części oraz miejsca jej produkcji), a to może zupełnie zdezorganizować sprawną pracę zakładu.
Całościowe utrzymanie ruchu
Autonomiczne utrzymanie ruchu polega na wdrożeniu szeregu działań mających na celu utrzymanie maszyn i urządzeń w doskonałym stanie technicznym i czystości. Działania te prowadzone są przez operatorów. Wdrożenie totalnego utrzymania ruchu wiąże się z takimi zadaniami jak:
- eliminacja marnotrawstwa na stanowisku pracy (m.in. strat dostępności, osiągów czy jakości),
- określenie programu, który zapewni autonomiczną pracę działu utrzymania ruchu,
- opracowanie harmonogramu działań zespołu utrzymania ruchu,
- podnoszenie kwalifikacji specjalistów, którzy odpowiedzialni są za utrzymanie ruchu,
- przygotowanie planu działań skierowanego na optymalizację prac nowych maszyn.
Pełne utrzymanie ruchu, które skierowane jest na wysoką produktywność, jest możliwe do wdrożenia w większości przedsiębiorstw. Nie jest to jednak metoda uniwersalna. Chcąc wdrożyć całkowite utrzymanie ruchu w swoim przedsiębiorstwie należy pamiętać o dostosowaniu tego rozwiązania do swoich indywidualnych potrzeb. Każdy zakład produkcyjny powinien opracować swój plan działania, który w pełni uwzględnia wymagania i problemy specyficzne dla danej branży, sposobów produkcji czy wykorzystywanych maszyn.